Wigilia w okopach

Opublikowano: wtorek, 23 grudnia 2014 - 07:45

Po stu latach - 19 grudnia 2014 roku na cmentarzu wojennym nr 171 w Łowczówku odbyły się obchody 100. rocznicy bitwy pod Łowczówkiem. To właśnie pod Łowczówkiem niedługo wcześniej utworzona I Brygada Legionów Piłsudskiego przeszła prawdziwy chrzest bojowy.

Dlatego to starcie jest nazywane jednym z najważniejszych w walce o odzyskanie niepodległości. Pierwsza Brygada pod dowództwem Kazimierza Sosnkowskiego miała za zadanie utrzymać front. Podczas działań zginęło 128 Polaków (w tym 38 oficerów). Józef Piłsudski powiedział potem: U schyłku ubiegłego roku (…) stoczyliście z przeważającymi siłami nieprzyjaciela bój najcięższy i najkrwawszy z tych, jakeśmy dotąd mieli. A o znaczeniu bitwy świadczy też umieszczenie nazwy Łowczówek na tablicy przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie. Ofiary bitwy znalazły spoczynek na specjalnie utworzonym cmentarzu, który znajduje się obecnie na Szlaku Frontu Wschodniego. Pochowano tu 80 Polaków, 162 Austriaków i 241 Rosjan. Cmentarz położony jest na wzgórzu Kopaliny (398 m), w pobliżu drogi Łowczów-Rychwałd. W centralnym jego miejscu stoi kaplica z dachem wspartym na dwóch kolumnach. Niedaleko obok cmentarnego muru znajduje się późniejsza mogiła Gustawa Łowczowskiego (potomka byłych właścicieli Łowczówka), który kazał pochować się w tym miejscu. Pod Łowczówkiem rozpoczął on swój szlak bojowy. Z jego wspomnień pochodzi opowieść o tym, jak w wieczór wigilijny rozległa się cicho śpiewana kolęda „Bóg się rodzi", którą - o dziwo- słychać było także z położonych w niedalekiej odległości rosyjskich okopów. Bo tam też byli Polacy - z zaboru rosyjskiego, siłą wcieleni do armii rosyjskiej.


Zgromadzonych na cmentarzu wojennym w Łowczówku przywitał Wójt Pleśnej Józef Knapik, który podkreślił, że bitwa pod Łowczówkiem przeszła do panteonu chwały oręża polskiego.


- Pamięć o Łowczówku przetrwała lata, witając wszystkich chciałbym Was o tę pamięć prosić. Od nas zależy czy będzie trwała nadal - apelował Wójt Józef Knapik. Na uroczystości przybyli: Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Maciej Jankowski, Wojewoda Małopolski Jerzy Miller, Starosta Tarnowski Roman Łucarz, Etatowy Członek Zarządu Powiatu Tarnowskiego Jacek Hudyma, Burmistrz Tuchowa Adam Drogoś, przedstawiciele wojska, policji, strażacy i młodzież.


- Sto lat temu Europa pogrążyła się w krwawy konflikt. Milionowe armie ruszyły na bój, który miał się skończyć na święta 1914 roku. Trwał lata. Żołnierze walczyli w wielu miejscach na śmierć i życie. Zginęły dziesiątki tysięcy. Z tymi gigantycznymi zmaganiami mieliśmy do czynienia na ziemiach polskich. Nie stoimy jednak w miejscach największych bitew. Spotykamy się pod Łowczówkiem na tym skrwawionym wzgórzu. Spotykamy się nie, dlatego że żołnierze walczący tutaj wsławili się niesłychanym bohaterstwem nie, dlatego że ponieśli ogromne starty. Spotykamy się dlatego, że ci, co walczyli w szeregach I Brygady w przeciwieństwie do milionów innych żołnierzy walczyli w imieniu Ojczyzny, która nie istniała, a uczestnicy tej bitwy, polscy legioniści, byli tak naprawdę żołnierzami nieistniejącego państwa. Ich ofiara nabiera przez to szczególnego znaczenia. Pamiętając o ofiarach i zniszczeniach wiemy, że przyniosła ona nam niepodległe państwo. Dzisiaj po wielu latach powinniśmy dbać o ład, w którym Polska jest dobrze zakorzeniona. Powinniśmy robić wszystko, aby Europa nie pogrążyła się w podobny tamtemu konflikt, ale musimy też pamiętać, że nie wszyscy z tego ładu są zadowoleni - powiedział Wiceminister Obrony Narodowej Maciej Jankowski.


Podczas uroczystości Maciej Jankowski wręczył, nadany przez Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Obrony Narodowej Tomasza Siemoniaka, na ręce Mieczysława Gąciarza, Dyrektora gimnazjum im. Bohaterów bitwy pod Łowczówkiem w Pleśnej odznakę honorową i medal pamiątkowy „Kustosza tradycji, chwały i sławy oręża polskiego” za podejmowanie działań na rzecz kultywowania tradycji oręża polskiego, upowszechnianie narodowej historii oraz przekazywanie wartości patriotycznych młodemu pokoleniu.


Następnie księża kapelani odmówili modlitwę ekumeniczną w intencji poległych żołnierzy, a zaraz potem odczytano apel poległych zakończony salwą honorową. Po uroczystościach na cmentarzu na pobliskich łąkach odbyła się rekonstrukcja bitwy pod Łowczówkiem pt. „Wigilia w okopach”, w której wzięło udział 120 rekonstruktorów z całej Polski.